چشم‌انداز محتمل اجتماعی برای «هشت سال» آتی؛ ۱۴۰۹

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    مطابق برآورد اندیشکده جان‌هاپکینر، تا هشت سال آتی، ۴۷ درصد مشاغل فعلی، در جریان جایگزینی ماشین‌ها و بویژه ماشین‌های هوشمند نابود خواهند شد.
▬    برخی بر این گمان هستند که مانند هر فناوری دیگر تاریخ، در آغاز ظهور فناوری نوین مشاغلی از دست می‌روند، ولی مشاغل تازه‌ای به مقتضای فناوری تازه جایگزین می‌گردند؛ اما، ...
▬    ... ولی، در مورد فناوری هوشمند، این تفاوت مهم با تمام فناوری‌های تاریخ ملحوظ هست که مهم‌ترین وجه ممیز انسان و فناوری را با خود حمل می‌کند: «هوش» و «تصمیم».
▬    از این قرار، شمار مشاغلی که به مقتضای این فناوری جایگزین خواهند شد، بی‌گمان، ناچیز خواهد بود.

░▒▓
▬    پرسش‌های مهم امروز در مورد آینده، سؤالاتی از این دست خواهند بود:

۱.    کدام مشاغل پاینده خواهند ماند؟
۲.    کدام مشاغل، پیشران ساختار اشتغال آتی خواهند بود؟
۳.    توزیع مشاغل به چه ترتیبی صورت خواهد پذیرفت؟
۴.    توزیع «رفاه» و «درآمد»، در فقدان مشاغل به چه ترتیبی خواهد بود تا بتواند عدالت و کارآیی را توأمان تضمین کند؟
۵.    مفهوم «فراغت» چه تحولی را خواهد یافت؟
۶.    موضوع «ملال» در نبود شغل و کمبود «پراکسیس فراغتی» چه سرانجامی خواهد یافت؟

░▒▓
▬    فی‌الجمله این که:

۱.    یحتمل، و علی الاصول، کلید مشاغل آینده، دو عامل «خلاقیت» و «هنر» خواهد بود؛ دو عاملی که تابع هوش فازی انسان جوان است، و ماشین‌های امروز نه در حیطه‌های تخصصی با تعریف کارآیی مشخص، بلکه در قلمروهای عمومی و کلی و آزاد، توان رقابت با آن را ندارند.
۲.    یحتمل، و علی الاصول، مدیریت خلاقانه و حکمرانی، کارآفرینی، درمان‌گری، الهیات و هنر و عرفان و فلسفه، مشغله‌های اساسی نسل پیش رو خواهد بود.
۳.۴. یحتمل، و علی الاصول، تمرکز دولت‌ها به عنوان نماینده اراده مردم، از توزیع درآمد به توزیع فراغت جابجا خواهد شد. شرح افزون‌تر در: «دکترین دگرگونی در ساختار اشتغال» (http://www.philosociology.ir/daily-articles/4109-1396-01-13-14-07-28.html)
۵.    چیزی شبیه فراغت/Leisure/خودتحقق‌بخشی در مفهوم ارسطویی آن؛ شرح افزون‌تر در: «زمانه فراغت/خودتحقق‌بخشی» (http://www.philosociology.ir/daily-articles/4269-1397-04-26-07-13-43.html) و «قلب سیاست‌های فعال در جهت توزیع اشتغال و فراغت» (http://www.philosociology.ir/daily-articles/4444-1399-04-29-13-32-13.html)
۶.    عناصر مقوم وضعیت ملالت‌بار برای تحلیل‌گران فرهنگی آشنا هستند: اتاق (شهر/ قفس/ زندان/ حلقه/ گور/ شب)، تنهایی (وحشت/ بلوغ/ اضطراب/ بیهود‎گی/ ساده‎لوحی/ زوال)، پرده (مانع دریچه/ تاریکی/ ماندن/ نشستن/ پنجره بسته/ آستانه)، و کنسرت (وهم/ انگیزه‌های بچگی/ تهور/ و نهایتاً خزیدن). این‌ها مؤلفه‌های یک نهیلیسم اندوه‌بار است، که بیشتر به دلیل نحوه نگرش انسان‌ها به جهان حادث شده است، تا محدودیت‌های واقعی محیطی برای داشتن یک زندگی پر امید. زندگی امروز ما، قویاً از کمبود «دیدگاه معنوی» رنج می‌برد؛ شرح افزون‌تر در: «ملال» (http://www.philosociology.ir/daily-articles/4154-1396-03-19-19-28-19.html) و «مردگی، از شنبه تا پنجشنبه... چه شد که سه‌شیفت کار هم حتی مردم امریکا را نیز از فقر نجات نداد؟» (http://www.philosociology.ir/daily-articles/4523-1400-05-03-13-37-40.html)
مآخذ:...
هو العلیم